Το πρώτο μου ραντεβού με τον ψυχολόγο..

  

 Το σημερινό άρθρο έχει στόχο να περιγράψει σε γενικές γραμμές πως είναι η πρώτη συνάντηση με τον ψυχολόγο, γιατί πολλοί είναι εκείνοι που φοβούνται και νιώθουν αμήχανα στη σκέψη και μόνο να πάρουν τηλέφωνο για να κλείσουν ένα ραντεβού...Ας δούμε, λοιπόν, πώς θα είναι περίπου αυτή η πρώτη "τρομακτική" συνάντηση...

 Καταρχάς, πρέπει να πάρουμε τηλέφωνο τον ψυχολόγο που έχουμε επιλέξει για να κλείσουμε ένα ραντεβου που θα βολεύει και τους δύο και για να ρωτήσουμε την αμοιβή του. Σήμερα, μπορείτε να βρείτε μια ποικιλία τιμών και, ναι, υπάρχουν και οικονομικοί ψυχολόγοι...αρκετοί πληρώνονται λιγότερο από έναν γιατρό. Κάποτε, η ψυχοθεραπεία ήταν μια πολυτέλεια αλλά πλέον είναι τόσο απαραίτητη που οι τιμές έχουν προσαρμοστεί ανάλογα, σχεδόν από όλους μας. 

    Στη συνέχεια, θα πάτε στο γραφείο του ψυχολόγου. Ίσως σας ζητήσουν να πάτε 10 λεπτά νωρίτερα για να συμπληρώσετε κάποια στοιχεία σας, για παράδειγμα, το όνομα σας, εάν έχετε ξαναδει ψυχολόγο, εάν υπάρχει κάποιο ιατρικό πρόβλημα, εάν παίρνετε φάρμακα και πότε είδατε τελευταία φορά γιατρό. Αυτό δεν το κάνουν όλοι οι επαγγελματίες ψυχολόγοι, αλλά το αναφέρουμε γιατί κάποιοι το κάνουν.

      Όταν θα ξεκινήσετε, θα σας κάνουν κάποιες ερωτήσεις γενικού περιεχομένου για να πάρουν το ιστορικό σας, δηλαδή ουσιαστικά για να σας γνωρίσει καλύτερα ο ψυχολόγος σας. Αναλόγως την προθυμία σας να απαντάτε, ο ψυχολόγος θα σας ρωτάει για όσο το επιθυμείτε. Στόχος, όπως είπαμε δεν είναι να σας κάνει ανάκριση (!) αλλά να σας γνωρίσει για να μπορέσει να σας μάθει και να σας δώσει τις καλύτερες συμβουλές για ΕΣΑΣ. Κάποιοι ψυχολόγοι κρατούν σημειώσεις, κάποιοι δεν κρατούν σημειώσεις. 

     'Επειτα, θα σας ρωτήσει τί σας έφερε στο γραφείο του, ποιά είναι τα θέματα που σας απασχολούν, τί θέλετε να πετύχετε μέσα από την ψυχοθεραπεία. Ίσως σας μιλήσει και για αυτό που λέμε "θεραπευτικό συμβόλαιο", δηλαδή κάποια πράγματα που είναι καλό να τηρούνται στη σχέση σας, όπως για παράδειγμα ότι η πληρωμή γίνεται κάθε φορά, ότι κάποια τυχόν ακύρωση καλό είναι να γίνεται 12 ώρες πρίν το ραντεβού διαφορετικά χρεώνεται (κάποιοι το κάνουν, κάποιοι άλλοι όχι) και άλλα. 

     Μετά από 50-55 λεπτά η πρώτη συνάντηση θα έχει τελειώσει. Ο θεραπευτής θα σας ρωτήσει εάν θέλετε άλλο ραντεβού την επόμενη εβδομάδα. Συνήθως οι πρώτες έστω συναντήσεις είναι εβδομαδιαίες. Και.....τέλος!Αυτό ήταν!Ήταν αλήθεια τόσο τρομακτικό; όχι βέβαια...και στην πράξη δεν είναι τίποτε από όσα έχετε στο μυαλό σας...όλοι φοβηθήκαμε την πρώτη μας συνάντηση με τον ψυχολόγο και όλοι βγαίνοντας από το γραφείο του είπαμε: "Δεν ήταν και τόσο τραγικό τελικά!"...Μην φοβάστε, λοιπόν, τολμήστε το και κάντε το δώρο της ψυχοθεραπείας στον εαυτό σας!Το αποτέλεσμα θα σας ανταμείψει.Υπόσχομαι!

                                                                                

Ας μιλήσουμε για τον Σχολικό εκφοβισμό (bullying)...

    Ο σχολικός εκφοβισμός, ή αλλιώς το «bullying» είναι ένα σύγχρονο φαινόμενο που έχει λάβει μεγάλες και επικίνδυνες διαστάσεις στη χώρα μας. Ο σκοπός, λοιπόν, του παρόντος άρθρου είναι να μας ενημερώσει και να μας δώσει κάποια βασικά πρώτα βήματα για την αντιμετώπισή του, σε περίπτωση που στο ρόλο του θύματος βρίσκεται το παιδί μας.

    Τι είναι ο Σχολικός Εκφοβισμός;

Ο σχολικός εκφοβισμός είναι μια «άσχημη» και αρνητική στάση που δέχεται ο μαθητής από κάποιο άλλο μαθητή και έχει επανάληψη και δυσαναλογία στη δύναμη, δηλαδή ο μαθητής που εκφοβίζει είναι μεγαλύτερος ή δυνατότερος από το θύμα του. Ο Σχολικός Εκφοβισμός είναι ουσιαστική άσκηση βίας, με κάποια από τις παρακάτω μορφές:

-σωματική

-ψυχολογική

-λεκτική

-σεξουαλική

Τα βασικότερα κριτήρια για να μιλήσουμε για σχολικό εκφοβισμό είναι να υπάρχει ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ και ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ προς το μαθητή. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι ο σχολικός εκφοβισμός, ξεπερνάει το επίπεδο μιας απλής διαφωνίας ή «κόντρας» μεταξύ δύο παιδιών.

    Ποιες είναι οι επιπτώσεις του Σχολικού Εκφοβισμού στο παιδί;

Ο σχολικός εκφοβισμός με την πάροδο του χρόνου μπορεί να έχει σοβαρότατες συνέπειες στο παιδί μας και στη ψυχική του υγεία. Πολλά παιδιά έχουν αλλάξει σχολείο εξαιτίας του φαινόμενου. Το παιδί-θύμα συνήθως εκδηλώνει έντονο άγχος, ευερεθιστότητα και έλλειψη εμπιστοσύνης. Μακροπρόθεσμα, οι συνέπειες είναι καταστροφικές: κατάθλιψη, αυτοκτονικές σκέψεις, θυμός και άλλες σοβαρές ψυχικές διαταραχές, όπως είναι η ψυχοπάθεια.

    Πώς το αναγνωρίζουμε ως γονείς;

Το παιδί που είναι θύμα σχολικού εκφοβισμού, συνήθως δεν θα μας ανοιχτεί…Ωστόσο υπάρχουν σημάδια που μας επιτρέπουν να αναγνωρίσουμε την κατάσταση και να δράσουμε εγκαίρως. Το παιδί μας θα είναι λυπημένο, θα εκδηλώνει άγχος πριν πάει στο σχολείο, ίσως έρχεται στο σπίτι με σημάδια σωματικής πάλης, εάν υπόκειται σε σωματική βία. Τα παιδιά που είναι θύτες δεν είναι πάντα μεγαλόσωμα αλλά ανήκουν σε δημοφιλείς παρέες στο σχολείο και έτσι έχουν κάποια ισχύ. Επίσης, αυτά τα παιδιά ξεχωρίζουν για την επιθετικότητα και την «έντονη παρουσία» τους στο χώρο του σχολείου. Κάνουν φασαρία και θόρυβο. Το παιδί- θύμα από την άλλη, είναι ήσυχο και αποτραβηγμένο. Δεν είναι δημοφιλές παιδί και εκφράζει κάποια παθητικότητα.

    Τι μπορούμε να κάνουμε;

Η αντιμετώπιση του Σχολικού Εκφοβισμού είναι κυρίως στα χέρια των δασκάλων, μιας και βρίσκεται και αυτός μέσα στο πλαίσιο, ενώ ο γονέας δεν είναι παρών και δεν μπορεί να έχει τον έλεγχο της κατάστασης. Ωστόσο, εμείς, ως γονείς πρέπει και μπορούμε να κάνουμε κάτι για να βοηθήσουμε το παιδί μας, και κάθε παιδί που βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση. Μην ξεχνάμε ότι θύμα δεν είναι μόνο το παιδί που δέχεται την επίθεση αλλά και το παιδί που την ασκεί. Πρέπει να βοηθήσουμε, όπως μπορούμε και τα δύο παιδιά.

     Πρώτο και βασικό βήμα είναι να μιλάμε με το παιδί μας για τη μέρα του στο σχολείο. Ως γονείς ξέρουμε το παιδί πολύ καλά, και αν μας κρύβει κάτι ή φαίνεται κάτι να το βασανίζει, καλό είναι να προσπαθήσουμε να το συζητήσουμε μαζί του για να μάθουμε τι έχει συμβεί. Εάν έχουμε βάσιμες υποψίες και σημάδια ότι το παιδί μας είναι θύμα σχολικού εκφοβισμού, πηγαίνουμε στο σχολείο για να ενημερώσουμε τους δασκάλους του και να συζητήσουμε μαζί τους τι μπορούμε να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση. Εάν χρειαστεί, κανονίζουμε μια συνάντηση με τους γονείς του άλλου παιδιού, για να ενημερωθούν και εκείνοι και να βοηθήσουν το παιδί τους.

    Φυσικά, είναι δεδομένο ότι εάν έχουμε μια πολύ σοβαρή κατάσταση σωματικής ή σεξουαλικής βίας, απευθυνόμαστε στη δικαιοσύνη. Δεν πρέπει να αφήνουμε το παιδί σε αυτή την κατάσταση, πόσο μάλλον εάν πρόκειται για σωματική και σεξουαλική παρενόχληση!

    Κάποια άλλη βήματα πρόληψης, κυρίως, της θυματοποίησης του παιδιού μας είναι να το μάθουμε να υποστηρίζει λεκτικά τον εαυτό του (και ΟΧΙ σωματικά), να ενισχύσουμε την αυτοπεποίθησή του και να ενισχύουμε τις καλές σχέσεις με τους συμμαθητές του.

    Κλείνοντας, αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι όσα άτομα εμπλέκονται στο Σχολικό Εκφοβισμό είναι θύματα. Το παιδί που «φοβερίζει» το παιδί μας, δεν είναι θύτης και «κακός», αλλά έχει φορέσει αυτό το ρόλο για τους δικούς του λόγους, που δεν γνωρίζουμε. Τα παιδιά- θύτες συνήθως προέρχονται από δυσλειτουργικές οικογένειες και έχουν επιλέξει ένα λάθος τρόπο να εκδηλώνουν το θυμό και την απογοήτευσή τους. Ο διάλογος και η συνεργασία με την οικογένειά του και τους δασκάλους είναι η καλύτερη λύση. Όταν έχουμε να κάνουμε με παιδιά, πρέπει να είμαστε ευαίσθητοι και πολύ προσεκτικοί… μην το ξεχνάμε..

Tο 1056 είναι γραμμή βοήθειας για τον σχολικό εκφοβισμό. 

6 σημάδια κατάθλιψης...μάθετε να τα αναγνωρίζετε σήμερα!

     Η κατάθλιψη είναι μια λέξη που, δυστυχώς, έχει υποστεί πολύ κακή χρήση σήμερα και πολλές φορές μιλάμε για κατάθλιψη, χωρίς να υπάρχουν σημάδια ή συμπτώματα. Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, να μάθουμε να μην κάνουμε κατάχρηση του όρου και να αναγνωρίζουμε τα 6 βασικά σημάδια της κατάθλιψης που (καλό είναι) θα μας οδηγήσουν σε κάποιον ειδικό για να μας δώσει την σωστότερη για εμάς φροντίδα και βοήθεια. Σε γενικές γραμμές δεν μου αρέσει εδώ να μιλάω "επιστημονικά" και απλά να σας παραθέσω τα διαγνωστικά κριτήρια για τη διάγνωση της κατάθλιψης, αλλά επειδή θεωρώ πως ο όρος έχει υποστεί μεγάλη κατάχρηση και επειδή όλα μπορούν να αλλάξουν μέσα από τη σωστή ενημέρωση, το σημερινό άρθρο θα είναι λίγο επιστημονικό εάν μου επιτρέπετε!Πάμε λοιπόν... 

    Τα συμπτώματα της Κατάθλιψης πρέπει να υπάρχουν και να επιμένουν για περισσότερο από 6 μήνες. Ας δούμε μερικά σημάδια της:

#1.Συναισθήματα απελπισίας και έντονης απαισιοδοξίας: το άτομο που υποφέρει από κατάθλιψη σκέφτεται συχνά πότε θα περάσει αυτό το απαίσιο συναίσθημα, νιώθει να πνίγεται στη θλίψη και φοβάται ότι δεν θα ξαναβιώσει χαρά. Αυτή, λοιπόν, η συνεχής απελπισία και απαισιοδοξία είναι ένα σημάδι κατάθλιψης. Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι είναι πολύ σημαντικό τα συναισθήματα αυτά να διαρκούν για περισσότερο από 6 μήνες, αφού σε ορισμένες περιπτώσης η απαισιοδοξία και η θλίψη είναι πολύ "φυσιολογικά", όπως για παράδειγμα στο πένθος.

#2. Εκνευρισμός: αυτό ίσως σχετίζεται και με άλλα σημάδια κατάθλιψης, π.χ. το άτομο δεν κοιμάται καλά ή δεν τρώει καλά, και νιώθει ότι οι άνθρωποι γύρω του τον κουράζουν, τα πάντα τον εκνευρίζουν.

#3. Ανηδονία: με απλά λόγια δεν υπάρχει πλέον χαρά και ικανοποίηση για πράγματα που παλιά το άτομο συνήθιζε να αγαπά, να του αρέσουν και να διασκεδάζει. Για παράδειγμα, εάν σε ένα άτομο άρεσε πολύ η ζωγραφική και τώρα πια δεν θέλει να ζωγραφίσει καθόλου.

#4. Υπερφαγία ή έλλειψη όρεξης: αυτό το σύμπτωμα θεωρείται σημάδι εάν έχει αποκλειστεί κάποια διατροφική διαταραχή. Εάν, το άτομο κατά τα άλλα είχε μια φυσιολογική υγιής όρεξη για φαγητό, και τώρα τσιμπολογάει όλη μέρα ή δεν θέλει να φάει καθόλου, μπορεί να οφείλεται σε κατάθλιψη και είναι ένα από τα σημάδια.

#5. Αυτοκτονικός ιδεασμός ή απόπειρα αυτοκτονίας: δεν χρειάζεται να εξηγήσω πολλά εδώ μιας και ο τίτλος τα λέει όλα. Εάν το άτομο σκέφτεται να αυτοκτονήσει ή κάνει απόπειρα να αυτοκτονήσει, τότε είναι σύπμτωμα κατάθλιψης. Το άτομο νιώθει μεγάλη θλίψη και απελπισία και σκέφτεται να βάλει ένα τέλος σε όλο αυτό που βιώνει. Σε αυτή την περίπτωση, εάν νιώθετε έτσι πρέπει να πάτε ΕΠΕΙΓΟΝΤΩΣ στο νοσοκομείο ή τηλεφωνήστε στο γιατρό σας ή τηλεωνήστε στο 100, κάντε οτιδήποτε για να κρατήσετε τον εαυτό σας ασφαλή. Το ίδιο ισχύει και σε περίπτωση που κάποιος μας πεί ότι σκέφτεται να αυτοκτονήσει. Δεν πρέπει ΠΟΤΕ να υποτιμούμε τέτοια θέματα και να μένουμε αδρανείς.

#6. Σωματικά συμπτώματα: όταν νιώθουμε άσχημα και υποφέρουμε ψυχικά, το σώμα μας φωνάζει. Έτσι, ως σημάδι κατάθλιψης μπορεί να είναι οι πονοκέφαλοι και διάφοροι άλλοι πόνοι στο σώμα. Πώς ξέρουμε ότι οφείλονται στην κατάθλιψη και όχι σε κάποιο θέμα υγείας; έχουμε αναζητήσει θεραπεία και οι πόνοι επιμένουν. Πολύ σημαντικό να πούμε ότι η πρώτη σκέψη είναι εάν υπάρχει κάποιο θέμα υγείας και αφού έχει αποκλειστεί κάτι τέτοιο, μιλάμε για κατάθλιψη. ΠΟΤΕ δεν μιλάμε για κατάθλιψη εάν δεν έχουμε μιλήσει στον γιατρό μας για τις σωματικές αυτές ενοχλήσεις. 

Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι η ενημέρωση σώζει ζωές. Εάν νιώθετε ότι έχετε κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα (πάνω από 3 για περισσότερο από 6 μήνες) αναζητήστε βοήθεια γιατί υπάρχει!Σε όλες τις μορφές και για όλα τα βαλάντια!Μην μένετε κλεισμένοι στη θλίψη σας. Εάν πάλι έχετε ένα άτομο στο κοντινό σας περιβάλλον που θεωρείται ότι ίσως υποφέρει από κατάθλιψη, μιλήστε του και προσπαθείστε να το βοηθήσετε. Η κατάθλιψη είναι αρκετά σιωπηλή διαταραχή και πολλοί λίγοι άνθρωποι την αναγνωρίζουν και προσπαθούν να την αντιμετωπίσουν...Ενημερωθείτε και όλα θα πάνε καλά...καλύτερα πάντως σίγουρα!

Δύο έξυπνα tips για την αντιμετώπιση του άγχους και της ανησυχίας..

     Το σημερινό άρθρο θα είναι αρκετά σύντομο, θα έλεγα ότι μοιάζει περισσότερο με μια μικρή συμβουλή και όχι με άρθρο που απαιτεί χρόνο. Επίσης θα σας συμβούλευα να πάρετε χαρτί και μολύβι και πρόχειρα να σημειώσετε αυτά τα δύο tips για την αντιμετώπιση του άγχους και της ανησυχίας που όλοι βιώνουμε καθημερινά:

#1. Αυτό το tip είναι δανεισμένο από την Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία και είναι μονάχα 2 λέξεις αλλά είναι τόσο μαγικές που ίσως αλλάξουν τον τρόπο σκέψης σας για πάντα!Σε κάθε περιττή και "σκοτεινή" σκέψη που μας βασανίζει, μπορώ να θέσω το παρακάτω ερώτημα: ΕΙΝΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟ; Ας δούμε ένα παράδειγμα: καθόμαστε ήρεμοι στο σπίτι μας, μια χαλαρή στιγμή και απολαμβάνουμε την ησυχία του σπιτιού στον καναπέ...όταν ξαφνικά ΜΠΟΥΜ μια αρνητική σκέψη μας χτυπάει την πόρτα...όλοι ξέρουμε πόσο δύσκολο είναι να διώξεις αυτή τη σκέψη και να την εμποδίσεις να σε κατακλύσει με αρνητικά συναισθήματα. Ας πούμε για παράδειγμα ότι μας έρχεται η σκέψη "Είμαι τόσο μόνος" και οι συνοδές σκέψεις αυτής "Δεν έχω πολλούς φίλους", "Μήπως με ζηλεύουν ή μήπως κάνω εγώ κάτι λάθος", "Δεν είμαι ενδιαφέρον άνθρωπος για να μην έχω πολλές παρέες", "Ας θυμηθώ τί είχε γίνει τότε που ξέκοψα από την Χ φίλη ή φίλο" κ.ο.κ. και τελικά φτάνουμε σε ένα κατακλυσμό σκέψεων που είναι πολύ αρνητικές και αυξάνουν τα επίπεδα άγχους μας ή για κάποιους τα επίπεδα κατάθλιψης. Κάνοντας, ωστόσο, αυτή την ερώτηση: "ΕΙΝΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟ ΑΥΤΟ;" βάζοντας στο μικροσκόπειο τη χρησιμότητα αυτών των σκέψεων ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ της ζωής μου..σκεπτόμενος ΤΙ ΜΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΝ ΤΩΡΑ αυτές οι σκέψεις; παίρνω τον έλεγχο πίσω. Κάθομαι ξανά στη θέση του οδηγού και ανακατευθύνω το καράβι του μυαλού μου. Δείτε το έτσι: σαν ένα καράβι με καπετάνιο εσάς τον ίδιο. Οι σκέψεις είναι δικές σας και μπορείτε να τις σταματήσετε όποτε θέλετε. Απλά θέλει επιμονή και εξάσκηση.

#2. Δεύτερο tip για σήμερα είναι η αναπνοή μέσα σε ένα τρίγωνο. Ξέρω ότι ακούγεται απλοικό και ίσως αστείο αλλά πιστέψτε με, λειτουργεί! Από τότε που το ανακάλυψα έχει βελτιώσει τη ζωή μου και έχει μειώσει πολύ τα επίπεδα άγχους μου. Πώς γίνεται λοιπόν: Σκεπτόμενοι ένα τρίγωνο

θα παίρνετε βαθειά ΕΙΣΠΝΟΗ και θα φαντάζεστε τη μια πλευρά του τριγώνου...και μόλις φτάνετε στην κορυφή του, θα βγάζετε τον αέρα από το στόμα αργά και θα φαντάζεστε τις άλλες δύο πλευρές του τριγώνου. Θέλουμε δηλαδή η εκπνοή να έχει μεγαλύτερη διάρκεια από την εισπνοή γι αυτό και θα φαντάζεστε την μια πλευρά στην εισπνοή (από τη μύτη) και τις άλλες δύο στην εκπνοή (από το στόμα). Κάντε το όποτε νιώθετε άγχος και πίεση και θα δείτε τα εκπληκτικά αποτελέσματα αυτού του πολύ απλού tip.
Θα χαρώ να ακούσω τα σχόλια σας και εάν σας φάνηκε χρήσιμο το σημερινό άρθρο.



                                                                                         Παπακυργιάκη Χρύσα
                                                                                   Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
                                                                                          Ενηλίκων & Εφήβων

5 τρόποι να σταματήσουμε το άγχος σήμερα!

     Το άγχος είναι κάτι που βασανίζει πολλούς από εμάς και πολλοί, μάλιστα, πάσχουν από κάποια \ αγχώδη διαταραχή χωρίς να το ξέρουν..Σύμφωνα με έρευνες 1 στα 20 άτομα προσβάλλεται από άγχος και επηρεάζεται η ζωή του σε τέτοιο βαθμό που, αρκετές φορές, δεν μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά πλέον. Τα αισθήματα άγχους μπορεί να προκαλούνται από εμπειρίες ζωής όπως η ανεργία, ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, ο χωρισμός, οικονομικές δυσκολίες κτλ. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι φυσιολογικό να αισθανόμαστε άγχος για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα. Το άγχος γίνεται πλέον σύμπτωμα μιας αγχώδους διαταραχής όταν είναι έντονο, όταν νιώθουμε αβοήθητοι και δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε πλέον εξαιτίας αυτών των συναισθημάτων. Επίσης, συνοδεύεται από σωματικές ενοχλήσεις, όπως είναι η ζαλάδα, ο εμετός, η αυπνίες κτλ. 

    Σήμερα, θα μάθουμε 5 τρόπους να καταπολεμήσουμε το άγχος μας και να νιώσουμε πιο δυνατοί. Ας δούμε λοιπόν: 

#1. Μείνε απασχολημένος όλη μέρα: μπορεί να ακούγεται κουτό και απλοικό, ωστόσο, το να κρατάς το μυαλό σου απασχολημένο με δουλειές, projects και υποχρεώσεις βοηθά εξαιρετικά αυτές οι μικρές μαύρες σκέψεις που τρυπώνουν στο μυαλό και σε αγχώνουν, να μένουν μακριά. Το άγχος κατοικεί στην ησυχία, αυτές τις ώρες που καθόμαστε σπίτι και δεν έχουμε τί να κάνουμε είναι η στιγμή που το άγχος θα μας επισκεφτεί..Κάντε λοιπόν πράγματα, μείνετε δραστήριοι!

#2. Μείνε συγκεντρωμένος στο σημείο του σώματος που σε ενοχλεί τη στιγμή που βιώνεις άγχος. Για κάποιους ανθρώπους είναι ο λαιμός, για άλλους το στήθος ή η κοιλιά. Μείνε συγκετρωμένος σε εκείνο το σημείο και ανέπνεε αργά...αργά και ήρεμα. Εάν η προσοχή σου φύγει από αυτό το σημείο ξαναπροσπάθησε και ξαναπροσπάθησε και ανέπνεε πάλι και πάλι...Θα δείς έτσι ότι το άγχος θα μειβθεί σε μεγάλο βαθμό, επειδή το μυαλό κρατώντας τη προσοχή μας σε ένα σημείο δεν μπορεί να "βρει" άλλες σκέψεις να μας φορτώσει και να μας αγχώσει.

#3. Ασκήσου: όχι τίποτε το ακραίο, ακόμη και ένα μισάωρο περπάτημα βοηθούν εξαιρετικά στο να μειωθεί το άγχος. Με την γυμναστική, το σώμα απελευθερώνει σεροτονίνη, την ορμόνη της "ευτυχίας" και αυτό συμβάλλει αποτελεσματικά στο άγχος μας.

#4. Τηλεφώνησε σε ένα φίλο: είναι πολύ σημαντικό να επικοινωνείς με ανθρώπους που αγαπάς και νιώθεις άνετα μαζί τους. Έχε τους σαν λίστα έκτακτης ανάγκης, όταν νιώθεις να σε ρουφάει το άγχος και τις σκέψεις να σε παιδεύουν, πάρε ένα φίλο και μιλήστε! Είναι καλό σε αυτή τη λίστα, εάν μπορείτε, να υπάρχουν πάνω από 3 άτομα, γιατί ποτέ δεν ξέρεις ποιός θα είναι διαθέσιμος, έτσι δεν είναι; μπορείς να στείλεις ακόμη και μηνύματα, μιας και πλέον μιλάμε περισσότερο με μηνύματα παρά με τηλεφωνήματα. Μην κλείνεσαι, είπαμε...το άγχος θέλει ησυχία!

#5. Τελευταίο tip για σήμερα: Αναζητείστε βοήθεια από Ψυχολόγο ή άλλο ειδικό ψυχικής υγείας. Το αναφέρω εδώ γιατί υπάρχουν άνθρωποι που προσπαθούν να καταπολεμήσουν το άγχος τους, ασκούνται, μιλούν παλεύουν αλλά τίποτε δεν φαίνεται να λειτουργεί, σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα, το άγχος μοιάζει να χειροτερεύει..Τότε είναι προτιμότερο να δούμε ένα ειδικό και εκείνος θα μας καθοδηγήσει στα σωστά μονοπάτια. Ίσως, χρειαστεί να ακολουθήσουμε κάποια φαρμακευτική αγωγή για λίγο καιρό (μιας και το άγχος έχει πολλά σωματικά συμπτώματα), ίσως χρειαστεί να κάνουμε ατομική ψυχοθεραπεία κ.ο.κ. Πάντως το μόνο σίγουρο είναι ότι θα μας βοηθήσει να μιλήσουμε σε κάποιον ειδικό όταν όλα τα παραπάνω μοιάζουν να μην λειτουργούν. Δεν χρειάζεται να νιώθετε ντροπή για κάτι τέτοιο, πολλοί άνθρωποι το κάνουν καθημερινά και η έρευνα δείχνει συνεχώς ότι η θεραπεία και η φαρμακευτική αγωγή μαζί δίνουν τα καλύτερα αποτελέσματα. 

Όπως και να' χει, το βασικό βήμα για την αντιμετώπιση των δαιμόνων μας είναι η ΔΡΑΣΗ: είναι πολύ σημαντικό να νιώσουμε ότι έχουμε τον έλεγχο της ζωής μας και αποφασίζουμε εμείς για εμάς και όχι το άγχος, η φοβία ή ο πανικός που ενδέχεται να μας χτυπήσει την πόρτα. Δράστε, λοιπόν, για μια καλύτερη ψυχική κατάσταση...το ξέρω, μοιάζει λίγο μελό, αλλά...όταν έχουμε τον έλεγχο της ζωής μας νιώθουμε περισσότερη αυτοπεποίθηση και αυτό, αυτόματα, ρίχνει τα επίπεδα του άγχους. 

Η ευαλωτότητα ενός παιδιού μέσα στη δυσλειτουργική οικογένεια..

     Τα παιδιά αναπτύσσουν το σύστημα ορίων που έχουν και που τους δείχνουν οι γονείς τους. Έτσι, εάν οι γονείς είναι δυσλειτουργικοί όσον αφορά τα όρια και δεν έχουν αναπτύξει επαρκώς ένα σύστημα ορίων, τα παιδιά τους δεν μαθαίνουν υγιή όρια, μπορεί να μην έχουν καν όρια ή να έχουν ελαττωματικά όρια (τα είδη των ελαττωματικών ορίων έχουν συζητηθεί σε προηγούμενο άρθρο---ανατρέξτε στα άρθρα του Σεπτεμβρίου 2015 για μια επαναληψούλα!). Έτσι τα παιδιά πέφτουν σε διάφορες παγίδες εξαιτίας των δυσλειοτυργικών ορίων που διδάχτηκαν από τους γονείς τους: εμπιστεύονται υπερβολικά με την πρώτη επαφή, φροντίζουν τους άλλους χωρίς να κοιτούν τις δικές τους ανάγκες, δένονται πολύ εύκολα και επομένως υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να πληγωθούν ή να κακοποιηθούν συναισθηματικά στο μέλλον.. 

 Μια δυσλειτουργική οικογένεια δυστυχώς κακοποιεί το παιδί της, και δεν μιλάμε μόνο για σωματική η σεξουαλική κακοποίηση. Αυτή τη μορφή κακοποίησης που όλοι αγνοούμε και δεν αναγνωρίζουμε εύκολα την παρουσία της και τη βλάβη που μπορεί να προκαλέσει είναι η συναισθηματική κακοποίηση. Μια δυσλειτουργική οικογένεια, λοιπόν, δεν καταφέρνει να προστατεύσει το παιδί της και δεν καταφέρνει να διδάξει στο παιδί πώς να αποφεύγει την κακοποίηση στις σχέσεις του. Αφού τα παιδιά είναι από τη φύση τους ευάλωτα, δεν έχουν αναπτύξει όρια που θα τα βοηθήσουν αργότερα να προστατεύσουν τον εαυτό τους και να μην παραβιάζουν τα όρια των άλλων. 

     Ένα παράδειγμα: Μια ημέρα ο 10χρονος Μάριος αποφάσισε να κόψει δρόμο για να πάει στο σπίτι του και πέρασε από τον κήπο του γείτονα πατώντας κατα λάθος και κάποια λουλούδια. Βλέποντάς το αυτό, ο γείτονας τον κατσάδιασε και ο μικρός με δάκρυα στα μάτια μίλησε στη μαμά του για το γεγονός η οποία επίσης τον κατσάδιασε, λέγοντάς του ότι του άξιζε αυτό που έπαθε αφού μπήκε στο παρτέρι του ανθρώπου. Στην ουσία και οι δύο ενήλικες δεν χειρίστηκαν καλά το "λάθος" του Μάριου. Παρόλο που ήταν λάθος το να περάσει από την ξένη αυλή (λόγω έλλειψης ορίων θεώρησε ότι είναι ok να περάσει από την ξένη αυλή), σε κανένα παιδί δεν αξίζει να του φωνάζουν και σίγουρα δεν μαθαίνει με αυτό το τρόπο το παραμικρό. Ο Μάριος πρέπει να διδαχτεί να σέβεται την ξένη περιουσία αλλά και η μητέρα του πρέπει να μάθει να τον υποστηρίζει και να μην αφήνει κανέναν να φωνάζει στο παιδί. Αντί να του πει ότι του άξιζε αυτό που έπαθε, μπορεί να πάρει τον Μάριο να πάνε μαζί στο γείτονα και να απολογηθεί ο μικρός για τη ζημιά του και η μητέρα του να του πει με τη σειρά της ότι δεν εγκρίνει τις φωνές στο παιδί της. Συνοδεύουν τον Μάριο σε αυτή την αποστολή για να τον προστατεύσουν και από μια μελλοντική κακή συμπεριφορά του γείτονα. 

    Εάν οι γονείς έχουν ανύπαρκτα ή προβληματικά όρια δυστυχώς ανατρέφουν πολύ ευάλωτα παιδιά. Σαν ενήλικας, πλέον, το παιδί νιώθει ακόμη ευάλωτο και λειτουργεί και αυτός με τη σειρά του με ανύπαρκτα ή προβληματικά όρια ή στο άλλο άκρο του συνεχούς με πολυ στεγανά όρια. Έτσι το παιδί μαθαίνει ότι για να γίνει αγαπητό πρέπει να σκέφτεται για τον άλλον πρίν από τον άλλον ή στην αντίθετη περίπτωση για να μην ξαναπληγωθεί χτίζει γύρω του ένα τείχος και δεν πλησιάζει συναισθηματικά κανέναν, έχει προβλήματα εγγύτητας. 

    Στην εφηβεία, τα όρια είναι πολύ σημαντικό κομμάτι στη σχέση μας με το παιδί μας. Ο έφηβος θέτει τα όρια του για να ξεχωρίσει από τον γονέα και να πλάσει τη δική του προσωπικότητα πιά. Ορισμένοι γονείς τότε ανησυχούν και έρχονται σε σύγκρουση με το παιδί τους γιατί για παράδειγμα κλειδώνει την πόρτα του δωματίου του ή δεν μιλάει για τα ερωτικά του θέματα στους γονείς του. Τα όρια πρέπει να είναι αμφίπλευρα, αυτό μην το ξεχνάτε αγαπητοί γονείς. Δεν μπορείτε εσείς να κλειδώνετε το δωμάτιο σας και να έχετε την απαίτηση από το παιδί να μην το κάνει. Και οι δύο έχετε το δικαίωμα να το κάνετε και δεν είναι λάθος. Οι ενοχές και οι τύψεις που κυρίως η ελληνική οικογένεια έχει όταν το μέλος βάζει τα όριά του πρέπει να ξεπεραστούν. Το να διδάξουμε στο παιδί μας να λέει αυτό που θέλει, να κάνει αυτό που θέλει, να σέβεται τους άλλους αλλά και να απαιτεί σεβασμό, να κλειδώνεται στο δωμάτιό του, να έχει τα μυστικά του, να υπερασπίζεται τις αξίες του και πολλά άλλα είναι υγιή όρια και είναι υποχρέωσή μας ως γονείς να τα διδάξουμε στα παιδία μας για να τα προστατεύσουμε στην μελλοντική τους ζωή. 

Μερικά σημάδια ύπαρξης μη-υγιών ορίων

     Δεν είναι η πρώτη φορά που αποφασίζω να μιλήσω για τα όρια στις σχέσεις και στη ζωή μας..αλλά πιστεύω ακράδαντα ότι τα όρια και η αυτοπεποίθηση είναι δύο έννοιες κλειδιά για μια πιο ευτυχισμένη ζωή. Τα όρια καθορίζουν μέχρι πού με παίρνει και κατά πόσο ο άλλος μπορεί να επεμβαίνει στη ζωή μου. Σε προηγούμενο άρθρο λέγαμε: "Η έλλειψη ορίων ή η χρήση τείχους αντί για όριο δημιουργεί προβλήματα στις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Τα ανύπαρκτα όρια γεννούν την εκμετάλλευση, το ψυχικό "στράγγισμα" ή την κακοποίηση. Η χρήση τείχους, από την άλλη μεριά, προσφέρει στερεή προστασία στο άτομο αλλά του στερεί τη δυνατότητα να νιώσει οικειότητα και ψυχική εγγύτητα με τους αγαπημένους του ανθρώπους. " (δες παλαιότερο άρθρο εδώ: https://psuxis-logos.blogspot.gr/2015/09/blog-post_21.html ). 

Υπάρχουν πολλές παγίδες, λοιπόν, αλλά και πολλά μονοπάτια, δεν χρειάζεται να τα βλέπουμε όλα επικίνδυνα και σκοτεινά, Η ενημέρωση, η ψυχοεκπαίδευση είναι άλλο ένα βασικό κλειδί για την ψυχική ισσοροπία του ανθρώπου και ο σκοπός του σημερινού άρθρου είναι ακριβώς αυτός: ποιά είναι μερικά σημάδια ύπαρξης μη υγιών ορίων; Απαραίτητη προυπόθεση για τη σωστή ανάγνωση αυτού του άρθρου είναι να βγάλεις από πάνω σου τη, άμυνα, που μας χαρακτηρίζει όλους όταν κοιτάμε τον εαυτό μας, και να κοιτάξεις προς τα μέσα. Μην αναλωθείς στο να κατηγορείς μόνο τον απέναντι, κοίτα προς τα μέσα. ΕΣΥ τί κάνεις από αυτά;

-Να λες την κάθε σου σκέψη.

-Να μιλάς με μεγάλη οικειότητα από την πρώτη γνωριμία.

-Να ερωτεύεσαι μια καινούρια γνωριμία από τη πρώτη στιγμή.

- Να ενεργείς στην πρώτη σεξουαλική παρόρμηση.

-Να πηγαίνεις ενάντια στις προσωπικές σου αρχές και αξίες για να ευχαριστήσεις τους άλλους.

-Να μην παρατηρείς όταν κάποιος άλλος δείχνει μη υγιή όρια.

-Να δέχεσαι φαγητό, ποτό, σεξ, αγγίγματα που δεν θέλεις.

-Να επιτρέπεις σε κάποιον να παίρνει από σένα σε μόνιμη βάση, χωρίς σταματημό.

-Να αφήνεις τους άλλους να περιγράφουν την πραγματικότητά σου.

-Να αφήνεις τους άλλους να σε καθορίζουν.

-Να πιστεύεις ότι οι άλλοι μπορούν να ικανοποιήσουν όλες τις ανάγκες σου.

-Να πιστεύεις ότι οι άλλοι πρέπει να ικανοποιήσουν τις ανάγκες σου αυτομάτως.

-Να «διαλύεσαι» μόνο και μόνο για να λάβεις τη φροντίδα και το ενδιαφέρον των άλλων.

-Να είσαι «βράχος» για να φροντίσεις κάποιον άλλον.

Eσύ τί από τα παραπάνω κάνεις; αφού το σκεφτείς, σκέψου και ποιές από τις παραπάνω συμπεριφορές δέχεσαι από τους άλλους. Να σημειώσουμε εδώ ότι δεν "φταίει" μόνο ο άλλος, αλλά στο θέμα των ορίων φταίνε πάντα και οι δύο πλευρές, δηλαδή ο ένας παραβιάζει το όριο αλλά και ο άλλος το επιτρέπει. Υπάρχουν άλλοι τρόποι αλληλεπίδρασης; σκέψου και σημειωσέ τους σε ένα χαρτί ή στο μυαλό σου, ακόμη και στο κινητό!Σίγουρα θα υπάρχουν..Ας σκεφτούμε: πώς αλλιώς μπορώ να αλληλεπιδράσω μαζί του; τί μπορώ να πώ διαφορετικά; ξέρω τί σκέφτεστε..αυτό που σκεφτόμαστε όλοι...κι αν τον/την χάσω από τη ζωή μου; (και δεν μιλάμε μόνο για τον σύντροφο).Αν αλλάζοντας προς το καλύτερο κάποιοι χαθούν από σένα, είναι γιατί δεν τους αρέσει ο καλύτερος εαυτός σου, και πόσο μπορεί να σε αγαπάει κάποιος που δεν του αρέσει ο καλύτερος, πιο ευτυχισμένος εαυτός σου;

Μεγαλώνοντας από ένα ναρκισσιστή γονέα..6 αποτελέσματα..

     Η ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας είναι μια διαταραχή κατά την οποία το άτομο ασχολείται συνεχώς με τον εαυτό του, νιώθει ότι είναι ιδιαίτερος και πρέπει να χρήζει ιδιαίτερης μεταχείρισης ακόμη και από αγνώστους και δυσκολεύεται να δώσει στοργή και συναισθηματική κάλυψη στα κοντινά του πρόσωπα. Θέλει να παίρνει στοργή και αγάπη και να νιώθει το κέντρο της προσοχής μέσα στην οικογένεια.

 Τα πράγματα παίρνουν άλλη τροπή όταν ο ναρκισσιστής αποφασίζει ή απλά γίνεται γονέας. Πώς αναπτύσσεται η προσωπικότητα ενός παιδιού που ζει στη σκιά του ναρκισσιστή γονιού; Ας δούμε, λοιπόν, 6 χαρακτηριστικά που ενδέχεται να υιοθετήσει το παιδί καθώς μεγαλώνει:

1. Χρόνια αυτομομφή: ο ναρκισσιστής γονιός μπορεί να μην είναι εμφανώς κακοποιητικός με τα παιδιά του αλλά συναισθηματικά είναι κωφός και ρηχός προς αυτά (και γενικά) καθώς είναι πολύ απασχολημένος με την ικανοποίηση των δικών του αναγκών. Το παιδί όμως δεν μπορεί να ανοίξει απλά την πόρτα και να βρεί άλλη οικογένεια. Έτσι μεγαλώνει έχοντας πάντα την ελπίδα ότι θα κερδίσει την στοργή και το ενδιαφέρον του γονέα. Εάν δεν το έχει καταφέρει μέχρι τώρα είναι γιατί ίσως κάτι κάνει λάθος: "Πρέπει να φταίω εγώ", "Εάν ήμουν πιο ήσυχος, πιο ήρεμος, πιο κοινωνικός, πιο ομιλητικός...η μητέρα μου θα μου έδινε περισσότερη σημασία". Έτσι, αναπτύσσεται πολύ χαμηλή αυτο-εκτίμηση που ακολουθεί το παιδί και στην ενήλικη ζωή του.

2. Ηχώ-ισμός: από τη Νύμφη Ηχώ, που ερωτεύτηκε τον Νάρκισσο στη μυθολογία και ήταν καταδικασμένη να επαναλαμβάνει τις τελευταίες λέξεις που ακούει έτσι και το παιδί που μεγαλώνει από ένα ναρκισσιστή έχει μάθει να αφουγκράζεται τις ανάγκες του γονιού του και να "πιάνει" όσο το δυνατόν λιγότερο χώρο. Όταν ο ναρκισσιστής γονέας αναγκάζει το παιδί του να μην εκφράζει τις ανάγκες του με το να καταρρέει απροειδοποίητα ή να ξεσπά σε κλάμματα κάθε φορά που το παιδί εκφράζει ένα παράπονο ή μια ανάγκη, το παιδί μαθαίνει να γίνεται η ηχώ του γονιού του και τίποτε άλλο και φυσικά έλκεται από ναρκισσιστές συντρόφους.

3. Ανασφάλεια στις σχέσεις: Η ασφάλεια στη σχέση είναι η σιγουρά να είσαι κοντά σε κάποιον και να στηρίζεσαι/εξαρτάσαι από αυτόν σε υγιή πλάισια. Ωστόσο, η παραμέληση, η κακοποίηση και η ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ απουσία του ναρκισσιστή γονέα μας κάνει να αναρωτιόμαστε πόσο ασφαλείς μπορεί να είμαστε στα χέρια των άλλων; Η ανασφάλεια στις σχέσεις μπορεί να πάρει 2 μορφές: είτε αποφευκτική μορφή, όπου κάθε πρόβλημα μας μας κάνει να κλεινόμαστε στον εαυτό μας και να αποφεύγουμε το δέσιμο, είτε αγχωτική μορφή όπου κυνηγάμε αυτό που τόσο καιρό αποζητούσαμε από τους γονείς μας και το απαιτούμε ουσιαστικά από τον σύντροφο (Δώσε μου την προσοχή που μου αξίζει!).

4. Φόβος για τις ανάγκες τους: τα παιδιά των ναρκισσιστών γονέων έχουν μάθει να μην εκφράζουν τις ανάγκες τους και να είναι φροντιστές των άλλων και σιωπηλά να επιθυμούν κάτι νιώθοντας ενοχές γι αυτό. Όταν ξαφνικά χτυπάει η "κρίση" και κάποια έντονη ανάγκη τους χτυπήσει την πόρτα, πανικοβάλλονται και βιώνουν έντονο άγχος αλλά και ενοχές. Νιώθουν εγωιστές και προσπαθούν να υποτιμήσουν αυτή την ανάγκη και ας είναι κάτι το αυτονόητο.

5. Φροντιστές: τα παιδιά των γονέων αυτών έχουν γαλουχηθεί με το μήνυμα ότι οι ανάγκες του δεν έχουν σημασία τόσο όσο οι ανάγκες των γονέων τους. Έτσι μεγαλώνοντας μπορεί να εξελιχθούν σε αλτρουιστές φροντιστές σε τόσο έντονο βαθμό που μοιάζει η ζωή τους έτσι μόνο να έχει νόημα. Δίνουν την φροντίδα και την στοργή που δεν πήραν.

6. Το γονεικό παιδί: το παιδί του ναρκισσιστή συνήθως είναι προικισμένο με την ικανότητα να συναισθάνεται τους άλλους, να μπαίνει στη θέση τους και να κατανοεί το πώς νιώθουν. Αυτά τα παιδιά έμαθαν να στηρίζουν την "ευτυχία" των γονιών τους και να αποτελούν μια αστείρευτη πηγή αυτοπεποίθησης και φροντίδας: "Φυσικά και είσαι όμορφη", "Θα σου φτιάξω ένα τσάι, φαίνεται αγχωμένη". Τα παιδιά αυτά μπορεί να μισούν τις επιθυμίες τους γιατί θεωρούν ότι είναι εμπόδιο στις σχέσεις τους..

Σε πολλές περιπτώσεις, αν όχι στις περισσότερες, ο ενήλικας που θα αντιληφθεί την κατάσταση στην οποία βρίσκεται- γιατί ο ναρκισσιστής γονέας δεν αφήνει εύκολα τα παιδιά του να ανεξαρτητοποιηθούν και να χάσει τους οπαδούς του- δυστυχώς δεν έχει άλλη λύση από το να απομακρυνθεί από τον ναρκισσιστή γονιό. Το άτομο αυτό μπορεί να επεξεργαστεί και να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση με τη βοήθεια ειδικού και φυσικά με το να αποκοπεί από αυτό το τοξικό περιβάλλον. Στην Αμερική υπάρχουν ομάδες στήριξης παιδιών με ναρκισσιστές γονείς και forums που το άτομο μπορεί να στραφεί και να πάρει δύναμη γι αυτό το δύσκολο ταξίδι προς την απελευθέρωση. Ακούγεται μελοδραματικό αλλά μιλώντας με τέτοιους ενήλικες κατάλαβα ότι πράγματι έτσι είναι..απελευθέρωση και αποκάλυψη της αλήθειας!Αυτά τα παιδιά έβαλαν τα γυαλιά του ναρκισσιστή για να ικανοποιήσουν τις ανασφάλειες και τις ανάγκες του και τώρα, ενήλικες πιά, βρίσκονται χωρίς γυαλιά και πρέπει να ανακαλύψουν πτυχές του εαυτού τους που είχαν θάψει...Δεν το λες και λίγο..

Σημείωση: το σημερινό άρθρο βασίστηκε στις απόψεις του Dr. Craig Malkin, κλινικού ψυχολόγου και λέκτορα της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου του Harvard. 

Ο ρόλος του Ψυχολόγου σε θέματα θανάτου..

   Το σημερινό άρθρο είναι αρκετά δύσκολο και με το άγχος θανάτου να κατακλύζει τους περισσότερους από εμάς (συνειδητά ή ασυνείδητα) ξέρω ότι λίγοι θα βρουν το θάρρος να το διαβάσουν Ωστόσο, ήταν αίτημα από κάποιον από εσάς και νιώθω χαρά και υποχρέωση να μιλήσω γι αυτό. 

      Όταν μιλάμε για μια θανατηφόρα ασθένεια, όπως είναι το AIDS, ο καρκίνος, η άνοια, ή και ο χρόνιος πόνος, το πάρκινσον κ.τ.λ. όλοι ξέρουμε ότι ο ιατρός, το νοσηλευτικό προσωπικό, οι κοινωνικοί λειτουργοί είναι αυτοί που πρωτοστατούν και κουράρουν τον ασθενή ή μιλούν με την οικογένειά του για διάφορα ζητήματα που ανακύπτουν κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί και ο ρόλος του ψυχολόγου όσον αφορά τη συμπαράσταση ατόμων με χρόνιες και θανατηφόρες νόσους. 

  Πολλές φορές, ειδικά στα τελευταία στάδια ζωής του ατόμου, το άτομο δέχεται θεραπείες χωρίς να του γίνεται σαφές τί είναι και ποιός ο ρόλος τους. Μετά από αρκετά τέτοια "λάθη" του ιατρικού χώρου, οι ψυχολόγοι μπήκαν ενεργά στη νοσοκομειακή φροντίδα ως μέρος της ψυχολογικής συμπαράστασης αλλά και εκπαίδευσης των ασθενών. Ποιούς ρόλους μπορεί να πάρει, λοιπόν, ένας ψυχολόγος σε τέτοιες ασθένειες: 

#1. Κλινικό ρόλο: οι ψυχολόγοι βοηθούν τον ασθενή να αντιμετωπίσει την κατάθλιψη και το άγχος του, συμπτώματα πολύ κοινά σε θανατηφόρες ασθένειες. Επίσης, ο ψυχολόγος βοηθά τους φροντιστές του ασθενή ή την οικογένειά του για να εκφράζει τα συναισθήματά της με τον σωστό τρόπο και πώς να είναι καλοί ακροατές. Τέλος, ο ψυχολόγος βοηθά τα άτομα να διαχειριστούν θέματα πένθους, απώλειας, στρες και κατάθλιψης που συχνά χτυπούν την πόρτα σε τέτοιες περιπτώσεις.

#2. Εκπαιδευτικό ρόλο: Ο ψυχολόγος εκπαιδεύει τους ανθρώπους για το πένθος, την απώλεια και την κατανόηση διαφορών ανάμεσα στην φυσιολογική θλίψη και στην κλινική κατάθλιψη στο τέλος της ζωής των ασθενών. Στην Αμερική υπάρχει δίκτυο εκπαιδευτών ψυχολόγων που βοηθούν άτομα που φτάνουν στο τέλος της ζωής τους και φυσικά τις οικογένειές τους. 

#3, Ερευνητικός ρόλος: οι ψυχολόγοι έχουν παίξει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην έρευνα στα θέματα που αφορούν θανατηφόρες ασθένειες, όπως άγχος θανάτου, λήψη σημαντικών αποφάσεων στο τέλος της ζωής των ασθενών, ψυχολογικές επιπτώσεις του πόνου, τρόπους βελτίωσης της ποιότητας ζωής των ατόμων με πόνο, συμπαράσταση στους φροντιστές των ασθενών κτλ. Μια από τις έρευνες αυτές για παράδειγμα έδειξε ότι τα άτομα που δεν έδειξαν έντονο πένθος μετά την απώλεια δεν βρίσκονταν σε κίνδυνο για παθολογικές αντιδράσεις πένθους, δηλαδή για χρόνιο πένθος.

Σε γενικές γραμμές, ο ρόλος του ψυχολόγου στις δύσκολες αυτές περιπτώσεις είναι να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του ατόμου, να του εξηγεί πολύπλοκους ιατρικούς όρους, να το υποστηρίζει να το μαθαίνει να αντιμετωπίζει το πιθανό άγχος και την πιθανή κατάθλιψή που ίσως προκύψουν. Από την άλλη, μπορεί να στηρίζει τους φροντιστές του ατόμου και να τους διδάξει πως να στηρίζουν τον ασθενή, γιατι βλέπουμε πολλές περιπτώσεις όπου υπάρχει σωματική φροντίδα αλλά συναισθηματικά το άτομο απομονώνεται και πολλές φορές γίνεται στόχος εξαιτίας του θυμού που βιώνουν οι φροντιστές του, κάτι απόλυτα φυσιολογικό αλλά χρήζει σωστής διαχείρισης.

Μην φοβάστε, λοιπόν να ζητήσετε βοήθεια και όχι μόνο ιατρική. Η ψυχή του ατόμου δεν νοσεί σε αντίθεση με το σώμα του, για αυτό τα άτομα αυτά χρειάζονται ψυχολογική και συναισθηματική στήριξη. Βοηθήστε μας να σας βοηθήσουμε.

Σημείωση: το σημερινό άρθρο βασίστηκε σε δεδομένα και πληροφορίες από το www.apa.org