Τα πολύ μικρά παιδιά δεν έχουν όρια και δεν μπορούν να προστατευτούν από τους γύρω τους ή να ελέγξουν τον εαυτό τους. Οι γονείς πρέπει να προστατεύουν τα παιδιά τους από τους γύρω και να αντιτίθενται με σεβασμό στις κακοποιητικές συμπεριφορές του παιδιού τους. Όμως παιδιά που μεγάλωσαν σε δυσλειοτυργικές οικογένειες συνήθως "υποφέρουν" από δυσλειτουργικά όρια τα οποία μπορούν να χωριστούν σε 4 μεγάλες κατηγορίες: 1. Ανύπαρκτα Όρια, 2. Ελλατωματικά Όρια, 3. Τείχη αντί για όρια, 4. Μετακίνηση από ανύπαρκτα όρια σε τείχη και το αντίστροφο. Ας τα δούμε ένα ένα:
1. Ανύπαρκτα Όρια: Οι άνθρωποι με ανύπαρκτα όρια δεν έχουν αίσθηση της κακοποίησης που τους ασκείται ή που ασκούν. Δυσκολεύονται να πούν όχι και επιτρέπουν κάθε είδους σωματική, συναισθηματική ή και λεκτική κακοποίηση. Θεωρούν πως δεν έχουν το δικαίωμα να πούν: "Σταμάτα!" ή "Δεν ευθύνομαι εγώ για τα συναισθήματα ή τις σκέψεις σου".
2. Ελλατωματικά Όρια: σε αυτή την περίπτωση κάποιες φορές το άτομο μπορεί να βάλει όρια και να φροντίσει τον εαυτό του μη κάνοντας κάτι που δεν θέλει και κάποιες φορές με κάποιους συγκεκριμένους ανθρώπους το άτομο μοιάζει να χάνει την ικανότητα να οριοθετήσει. Για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να πει όχι στο παιδί του αλλά να μην μπορεί να οριοθετήσει μια φιγούρα εξουσίας όπως ο γονέας ή το αφεντικό.
3. Τείχη αντί για Όρια: υπάρχουν 4 τείχη που βάζουν οι άνθρωποι γύρω τους, αντί για ένα ακέραιο όριο. Τα τείχη είναι αδιαπέραστα και δημιουργούν δυσκολία στις κοινωνικές σχέσεις του ατόμου. Τα 4 τείχη είναι Θυμός, Φόβος, Σιωπή και Λόγια. Οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν ένα τείχος θυμού λειτουργούν σαν να στέλνουν το μήνυμα "Μην με πλησιάσεις γιατί θα εκραγώ. Μπορεί να σου βάλω τις φωνές γι αυτό πρόσεχε τι λες!" Έτσι οι άλλοι φοβούνται και δεν πλησιάζουν πραγματικά το άτομο. Το τείχος του Φόβου δείχνει έναν άνθρωπο να υποχωρεί από φόβο στους γύρω του. Είναι σαν να στέλνει το μήνυμα: "Μη με πλησιάζεις γιατί είμαι πολύ εύθραυστος". Δυστυχώς αυτό το τείχος όχι απλά δεν διώχνει αλλά έλκει άτομα που εκμεταλλέυονται ή κακοποιούν στις σχέσεις τους. Το άτομο με το τείχος της Σιωπής θα κάτσει σιωπηλό σε μια παρέα και θα παρατηρεί τους γύρω του, αντί να συμμετέχει, και, τέλος, το άτομο με το τείχος των Λόγων, συνεχώς θα μονολογεί και θα μονοπολεί μια κουβέντα εμποδίζοντας τον άλλο να συμμετάσχει.
4. Η μετακίνηση από ένα τείχος σε ανύπαρκτα όρια συμβαίνει συνήθως όταν το άτομο νιώθει ότι έχει "ανοιχτεί" πολύ και κινδυνεύει να γίνει ευάλωτος.
Η έλλειψη ορίων ή η χρήση τείχους αντί για όριο δημιουργεί προβλήματα στις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Τα ανύπαρκτα όρια γεννούν την εκμετάλλευση, το ψυχικό "στράγγισμα" ή την κακοποίηση. Η χρήση τείχους, από την άλλη μεριά, προσφέρει στερεή προστασία στο άτομο αλλά του στερεί τη δυνατότητα να νιώσει οικειότητα και ψυχική εγγύτητα με τους αγαπημένους του ανθρώπους. Σκεφτείτε, λοιπόν, σήμερα, εσείς σε ποια "κατηγορία" ανήκετε και τί μπορείτε να κάνετε για να μην ακολουθήσετε αυτή την κατηγορία στο μέλλον...Τροφή για σκέψη...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου