Ένας σοφός κάποτε είπε: "Πριν διαγνώσεις στον εαυτό σου κατάθλιψη ή χαμηλή αυτοπεποίθηση βεβαιώσου πρώτα ότι δεν περιβάλλεσαι από...βλάκες"..Η φράση αυτή μου έμεινε στο μυαλό γιατί δείχνει με απόλυτη καθαρότητα πόσο πολύ επηρεάζεται το μέσα μας από φωνές, γνώμες και απόψεις που βρίσκονται έξω από εμάς. Πόσοι από εμάς ανακοινώσαμε με χαρά μια απόφαση ζωής και από την αντίδραση των δικών μας ανθρώπων αρχίσαμε ξαφνικά να έχουμε δεύτερες σκέψεις; ή πόσες φορές βρεθήκαμε προ εκπλήξεων όταν κάποιος κοντινός μας άνθρωπος μας έκρινε με τον πιο σκληρό τρόπο και περιέγραψε μια εικόνα τελείως διαφορετική από αυτή του πραγματικού μας εαυτού;
Ο άνθρωπος ως κοινωνικό όν από τη φύση του έχει μάθει να σχετίζεται και να επενδύει στους ανθρώπους που τον περιβάλλουν. Πρώτα είναι η οικογένεια μας, μετά οι φίλοι, μετά οι υπόλοιποι συγγενείς και αργότερα η οικογένεια που φτιάχνουμε με τον σύντροφό μας. Αλλά έχουμε αναρωτηθεί ποτέ πόσοι από αυτούς τους ανθρώπους μας κάνουν καλό; πόσοι πραγματικά ενδιαφέρονται για το ευ ζήν μας; και πόσοι είναι αυτό που λέμε....τοξικοί για εμάς;
Υπάρχουν πολλά είδη τοξικών ανθρώπων με ένα όμως αποτέλεσμα..μας κάνουν να νιώθουμε ότι δεν είμαστε ο εαυτός μας όταν είναι μαζί μας. Χάνουμε την επαφή με τον εσωτερικό μας εαυτό, με την δική μας φωνή, θα έλεγα εγώ. Τί κάνουν, λοιπόν, αυτοί οι άνθρωποι που μας κάνουν να νιώθουμε "στεγνοί" ή θυμωμένοι ή εξαντλημένοι όταν είμαστε μαζί τους;
1. Δεν έχουν μια σταθερή στάση απέναντί μας: τη μια μέρα είναι χαρούμενοι και ευγενικοί μαζί μας και την επόμενη γίνονται επιθετικοί ή ειρωνικοί. Μας μπερδεύουν και αναρωτιόμαστε εάν φταίμε εμείς..Αυτή τους η στάση μας κάνει να ψάχνουμε δικαιολογίες για τη συμπεριφορά τους ή να προσπαθούμε να τους κάνουμε χαρούμενους.
2. Η χειραγώγηση είναι το παιχνίδι τους: οι τοξικοί άνθρωποι μας κάνουν να δίνουμε εμείς συνέχεια καθώς μας παιρνούν ένα σιωπηλό μήνυμα ότι τους χρωστάμε..συνήθως θα μας χρησιμοποιήσουν για δικό τους όφελος ή θα κάνουν κάτι που θα μας πληγώσει κι έπειτα θα πουν ότι το έκαναν για εμάς.
3. Προβάλλουν τα συναισθήματά τους πάνω μας: οι τοξικοί άνθρωποι δυσκολεύονται να δεχτούν και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους ή κάποιες σκέψεις τους και τις παρουσιάζουν σαν να είναι δικές μας. Αυτό ονομάζεται "προβολή" και ενώ όλοι μας το κάνουμε που και που, οι άνθρωποι αυτοί το κάνουν παραπάνω από συχνά.Για παράδειγμα, εάν είναι θυμωμένοι, μπορεί να μας πουν : "Είσαι θυμωμένος μαζί μου;" ή ακόμη πιο ακραία να ξεκινήσουν μια λογομαχία υποστηρίζοντας πως εμείς φταίμε που έχουμε νεύρα όλη μέρα. Εάν νιώθετε ότι πολλές φορές δικαιολογείστε και υποστηρίζετε τον εαυτό σας σε κατηγορίες και χαρακτηρισμούς που δεν σας εκφράζουν τότε μάλλον καποιος σας κάνει προβολή. Δεν χρειάζεται ποτέ να δικαιολογούμαστε σε κανέναν.
4. Θα είναι δίπλα σας στα δύσκολα, αλλά σχεδόν ποτέ στις χαρές σας: μόλις ανακοινώσετε κάτι ευχάριστο θα σας βρούν ένα μειονέκτημα ή δεν θα είναι κοντά σας στη χαρά σας.
5. Δεν απολογούνται ποτέ: κάνουν λάθη όπως όλοι μας αλλά δεν τα αναγνωρίζουν.Μπορεί να σας πουν ένα ψέμα ή να αλλοιώσουν τελείως μια ιστορία ή να σας "κρεμάσουν" σε μια δύσκολη στιγμή..Παρόλα αυτά, δεν θα απολογηθούν ποτέ και ποτέ δεν θα δεχτούν ότι έκαναν κάτι λάθος.
6. Είναι επικριτικοί: Όλοι μας κάνουμε σφάλματα, αλλά οι τοξικοί άνθρωποι θα φροντίσουν να σας το τονίσουν. Θα ταιρίαξουν ένα χαρακτηρισμό πλάι σε ένα λάθος της μιας φοράς και θα σας το χτυπάνε για πολύ στο μέλλον. Συνήθως γενικεύουν τις δικές σας λάθος αντιδράσεις και μειώνουν τις δικές τους.
Τα παραπάνω είναι αρκετά για να κλονήσουν την αυτοπεποίθηση ενός ατόμου, ειδικά έαν το τοξικό άτομο είναι μέλος της οικογένειας του ή ο/η σύντροφος. Δυστυχώς σε αυτούς τους ανθρώπους έχουμε λιγότερες άμυνες και περισσότερη εμπιστοσύνη με αποτέλεσμα να είμαστε πολύ επιρρεπείς στις κρίσεις και στις απόψεις τους ακόμη και εάν είναι τοξικές. Η αυτοπεποίθηση ενός ατόμου μπορεί να κλονιστεί σοβαρά εάν περιβάλλεται από τοξικούς ανθρώπους και εν συνεχεία το άτομο μπορεί να χάσει τον εαυτό του και να εμφανίσει σημάδια κατάθλιψης ή άγχους. Τα άτομα αυτά χρειάζονται απόσταση και, φυσικά, οριοθέτηση. Είναι δύσκολοι στον χειρισμό αλλά εάν εξασκηθεί κανείς και συνειδητοποιήσει ότι μένει λόγω ενοχών τότε είναι πολύ ευκολότερο. Σιγουρευτείτε, λοιπόν, ότι δεν περιβάλλεστε από.....τοξικούς ανθρώπους.
Παπακυργιάκη Χρύσα
